Zdrowsze przejście: optymalizacja DCAB dla wydajności krów mlecznych

Kilka badań wykazuje, że 40 do 80% starszych krów mlecznych cierpi na podkliniczną gorączkę mleczną (podkliniczną hipokalcemię, czyli SCHC) w ciągu pierwszych 48 godzin po cieleniu. Często pozostaje to niezauważone ze względu na brak objawów klinicznych. Niski poziom wapnia we krwi wpływa na skurcze mięśni gładkich, co ma duży wpływ na zdrowie i wydajność krów mlecznych (zob. Rysunek 1). Badania przeprowadzone w Holandii na dużej liczbie gospodarstw mlecznych wykazały również, że średnio 66,7% krów mlecznych podczas drugiej laktacji rozwija podkliniczną gorączkę mleczną (stężenie wapnia w surowicy <2,13 mmol l, zob. także rysunek 2).>

Bezpośredni wpływ finansowy suboptymalnego przejścia

Bez odpowiedniej profilaktyki wpływ finansowy SCHC na gospodarstwach może szybko eskalować. Przy założonej częstości występowania na poziomie 66,7% i średnim koszcie leczenia wynoszącym 113 €, całkowity koszt dla gospodarstwa z 100 cieleniami rocznie wynosi ponad 7 500 €. Ponieważ niski poziom wapnia we krwi zmniejsza skurcze mięśni (Rysunek 1), choroba zwiększa ryzyko wystąpienia wtórnych schorzeń, takich jak zapalenie macicy, zatrzymane łożysko oraz przemieszczenie żołądka. W tak często występującym scenariuszu rolnik musi liczyć się z narastającymi kosztami leczenia, które mogą wynieść około 12 000 € przy 100 cieleniach, ze względu na te wtórne skutki. Tym bardziej warto wdrożyć skuteczne środki zapobiegające występowaniu SCHC u krów.

Skuteczne zarządzanie przejściem

Dzięki dobremu zarządzaniu przejściem rolnik może znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia gorączki mlecznej i SCHC. Oczywiście istotne jest, aby rolnik miał solidne, kompleksowe zarządzanie gospodarstwem, z krowami rozpoczynającymi okres suchy i wchodzącymi w laktację z odpowiednią kondycją ciała oraz właściwą racją paszową.

Jednym z narzędzi, które można wykorzystać do poprawy zdrowia krów w okresie przejściowym, jest zarządzanie równowagą kationowo-anionową racji (DCAB). Przy prawidłowej strategii DCAB można utrzymać aktywny metabolizm wapnia u krowy, aby sprostać znacznie zwiększonemu zapotrzebowaniu na wapń bezpośrednio po cieleniu.

Jedną ze strategii DCAB jest podawanie paszy o niskiej zawartości wapnia lub produktów, które hamują wchłanianie wapnia. Znane przykłady to podawanie otrębów ryżowych chronionych przed degradacją w żwaczu lub zeolitów. Oprócz mniejszej skuteczności, metody te często mają również inne negatywne skutki uboczne. Na przykład zeolit nie tylko wiąże wapń, ale także inne makro-minerały, takie jak magnez.

Stosowanie soli anionowych do obniżenia DCAB w paszy jest obecnie powszechnie znaną strategią. Obniżenie DCAB o -200 meq na kg suchej masy powoduje znaczną redukcję występowania SCHC. Fakt, że silny zapach i smak soli anionowych czyni je nieapetycznymi, od dawna stanowi argument przeciwko ich stosowaniu. Jednak można zastosować różne powlekane warianty, które zapewniają, że sole anionowe nie wpływają na apetyczność paszy, co z kolei nie prowadzi do zmniejszenia spożycia suchej masy.

Najlepsza strategia, ale tylko dla doskonale zarządzanej farmy

Najskuteczniejszą strategią zapobiegania problemom zdrowotnym w okresie przejściowym jest nie tylko obniżenie DCAD, ale również podawanie paszy o ujemnej różnicy kationowo-anionowej (DCAD), co zakwasza mocz. Rysunek 3 przedstawia poziom wapnia we krwi trzech grup krów karmionych różnymi paszami. DCAD w tych paszach wynosił 220 w grupie CON, 0 w grupie MED oraz -190 w grupie LOW. Obniżenie DCAD do wartości ujemnych powoduje spadek pH krwi krowy, a tym samym obniża pH moczu. To zakwaszenie zwiększa dostępność wapnia we krwi poprzez poprawę wchłaniania wapnia w przewodzie pokarmowym oraz zwiększenie uwalniania wapnia z kości. Strategia ta dodatkowo zwiększa wydalanie wapnia z moczem, co w konsekwencji wymaga podawania dodatkowego wapnia w paszy.

Pomimo faktu, że pasza dla suchych krów o ujemnym DCAD daje najlepsze rezultaty, zalecamy ją tylko klientom o najwyższej jakości zarządzaniu farmą. Wynika to z tego, że rolnik musi zapewnić, iż pH moczu utrzymuje się powyżej 5,5 - 6. Gdy DCAD jest zbyt ujemny, pH krwi spada do tak niskiego poziomu, że zdrowie krowy staje się zagrożone. Dlatego precyzyjne żywienie i dobre monitorowanie są niezbędne. Można to jednak zaplanować, unikając nieprzewidzianej pracy związanej z chorobami po kalwieniu.